Ngày 31 tháng 5 năm 2023 mới đây, Bộ di trú Canada vừa công bố một thay đổi quan trọng trong chương trình nhập cư của mình nhằm đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường lao động và tăng cường cộng đồng sử dụng tiếng Pháp. Bộ trưởng IRCC Sean Fraser giới thiệu việc ra mắt lần đầu tiên lượt mời chọn lọc ứng viên theo vị trí công việc chính trong chương trình định cư tay nghề Express Entry của liên bang. Động thái này được hi vọng sẽ giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động kéo dài mà các nhà tuyển dụng trên toàn Canada đang gặp phải.
Với nhu cầu ngày càng tăng về nhân lực của doanh nghiệp trong nhiều ngành, lao động tay nghề nhập cư đã trở thành một giải pháp thiết yếu cho nền kinh tế. Hướng tới mục đích này, chương trình chọn lọc ứng viên theo lĩnh vực làm việc sẽ cho phép Canada mời những ứng viên có khả năng trở thành thường trú nhân và sở hữu kỹ năng, kiến thức chuyên môn, hoặc khả năng ngôn ngữ cụ thể. Chi tiết về lượt mời dựa trên kinh nghiệm làm việc và quy trình nộp đơn sẽ được công bố trong những tuần tới.
Năm đầu tiên sẽ ưu tiên các ứng cử viên dựa trên các tiêu chí nhất định như:
- Ứng viên sử dụng lưu loát tiếng Pháp.
- Ứng viên nên có kinh nghiệm làm việc trong một số lĩnh vực cụ thể, bao gồm:
- Chăm sóc sức khỏe (TEER nhóm 3)
- Khoa học, công nghệ, kỹ thuật, và toán học (Ngành STEM) (TEER nhóm 2)
- Công việc thủ công như thợ mộc, thợ ống nước, và nhà thầu (TEER nhóm 723)
- Vận tải (TEER nhóm NOC 733)
- Nông nghiệp và thực phẩm nông nghiệp (TEER nhóm NOC 8)
Việc thực hiện chọn lọc theo kinh nghiệm làm việc dự kiến sẽ làm chương trình Express Entry trở nên linh hoạt hơn với nhu cầu kinh tế và thị trường lao động thay đổi của Canada. Mục tiêu chương trình vẫn là thu hút lao động tay nghề cao với khả năng hòa nhập và đóng góp cho nền kinh tế của Canada. Hơn nữa, việc ưu tiên cộng đồng Pháp ngữ còn đảm bảo sự phát triển bền vững của cộng đồng nói tiếng Pháp, cho phép công dân đang sinh sống cơ hội tiếp tục duy trì ngôn ngữ chính thức của họ.
Express Entry, hệ thống nhập cư dành cho lao động tay nghề cao với cơ hội trở thành thường trú nhân vĩnh viễn tại Canada, bao gồm nhánh Lao động tay nghề Liên bang, Lao động tay nghề thủ công, Lao động có kinh nghiệm tại Canada và Lao động được tỉnh bang đề cử. Dựa trên thay đổi của Luật di trú ban hành vào tháng 6 năm 2022, Bộ trưởng di trú giờ đây có quyền chọn lọc người nhập cư dựa trên các tiêu chí phù hợp với ưu tiên kinh tế, như kinh nghiệm làm việc trong một lĩnh vực cụ thể hoặc khả năng sử dụng tiếng Pháp.
Theo Bộ Phát triển Lao động và Xã hội Canada (ESDC), số lượng ngành nghề đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt lao động đã tăng gấp đôi giữa năm 2019 và 2021. Với việc lực lượng lao động nhập cư chiếm gần 100% sự tăng trưởng lực lượng lao động của Canada, đây là dấu hiệu rõ ràng cho thấy hệ thống chọn lọc chỉ định là một phương pháp tối ưu được tính toán kĩ lưỡng nhằm đối phó với thực tế hiện tại trên thị trường lao động. Những lượt mời đầu tiên dựa trên kinh nghiệm công việc chính sẽ được thực hiện vào cuối mùa hè này, tiếp tục nhấn mạnh sự cam kết của chính phủ trong việc giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động kéo dài và thúc đẩy sự thịnh vượng kinh tế và xã hội.
Ảnh hưởng hiện tại đến hệ thống Express Entry
Thay đổi này không ảnh hưởng đến hệ thống tính điểm CRS và các điều kiện cơ bản để tham gia chương trình Express Entry. Tại thời điểm hiện tại, chương trình Express Entry không yêu cầu công việc chính của ứng viên phải liên quan đến học vấn, không như một số chương trình đề cử tỉnh bang dành cho du học sinh tại Saskatchewan hoặc Nova Scotia. Ứng viên là du học sinh chỉ cần quan tâm đến vị trí công việc sau tốt nghiệp, nếu muốn dễ dàng định cư sau khi tốt nghiệp theo thay đổi mới, trừ khi yêu cầu trên được áp dụng.
Với số lượng lao động nhập cư được phân bổ xác định trong kế hoạch 3 năm của Bộ Di Trú, việc mời ứng viên có chọn lọc theo vị trí công việc chính sẽ ảnh hưởng đến lượt mời phổ thông (không phân biệt vị trí công việc) và có thể chiếm đa số lượt mời, dựa trên các ưu tiên kinh tế và văn hóa của IRCC. Số lượng thư mời sẽ được phân bổ cho các lượt mời có chọn lọc. Song song đó, ứng viên có thể sẽ thấy sự khác biệt trong điểm hồ sơ CRS giữa ứng viên thuộc lượt mời chọn lọc và phổ thông, với yêu cầu CRS thấp hơn cho các vị trí được ưu tiên, điều mà ứng viên thường thấy trong các chương trình định cư tỉnh bang.
Xu hướng định cư mới
Việc lựa chọn ứng viên dựa trên vị trí công việc chính đã được thực hiện từ lâu tại nhiều tỉnh bang. Tại BC, nhóm ngành công nghệ thông tin, chăm sóc sức khỏe, thú y và giáo viên mầm non thường xuyên được ưu tiên, với điểm hồ sơ dao động ở mức 60/200 điểm. Tại Ontario, du học sinh thường cần kinh nghiệm làm việc trong các ngành lao động tay nghề phổ thông (skilled trade), chăm sóc sức khỏe và công nghệ thông tin với điểm hồ sơ từ 62-74/118 để nhận được thư mời. Hệ thống tính điểm hồ sơ tại các tỉnh bang đã ưu tiên điểm cộng cho một số nhóm ngành nhất định. Xu hướng mời ứng viên có chọn lọc cũng diễn ra tại tỉnh Saskatchewan và mới đây nhất là tỉnh Manitoba, dành cho các hồ sơ lao động tay nghề có kinh nghiệm làm việc tại tỉnh Manitoba. Có thể thấy ứng viên theo học một số ngành xác định có ưu thế rất lớn, với điểm cộng cho lĩnh vực làm việc và điểm mời thấp, ứng viên với lời mời làm việc gần như chắc chắn sẽ nhận được thư mời định cư.
